Ay tanrısı "SİN"

Ay Tanrısı Sin'in Mührü

SİN (Nanna): Sümer mitolojisindeki (M.Ö. 3500) ay-tanrısıdır. Kaderin tanrısı olarak da anılan Nanna, Enlil ve Ninlil'in oğludur. Nanna Sümerce "aydınlatıcı" mânâsına gelir. Takvimin ve bereketin de tanrısı olan Sin'in sembolleri ayı sembolize eden hilal, boğa ve üç ayaklı bir iskemledir.

Tarihte ilk kez Sümerler "ay" takvimi kullanmış ve bir ayı 30, bir yılı ise 360 gün olarak hesaplamışlardır. Böylelikle sümerlerin ay takvimine göre bir yılda 12 ay bulunur. Ay tanrısına sahip olan sümerler için ayın bir yıl boyunca gökyüzünde yapmış olduğu değişiklikler bu yüzden çok önemliydi.

Kurana baktığımızda da Allah'ın ayların sayısının kendi katında 12 olduğunu bildirmiş olduğunu görürüz.

"Şüphesiz Allah’ın gökleri ve yeri yarattığı günkü yazısında, Allah katında ayların sayısı on ikidir." (Tevbe-36)

Kamerî bir ayın hesaplanmasında, gökteki ayın dünyâmızın çevresindeki döndüğü zaman esas alınmıştır. Kamerî aylar bâzan 29, bâzan da 30 gün çeker. İslâm dîninde ibâdetlerin kameri aylara, ay takvimine göre yapılması emredilmiştir.

“Sana hilalleri sorarlar. De ki: Onlar insanlar için; özellikle hac için vakit ölçüleridir.” (Bakara Suresi -189)

Sümerlerdeki gibi islamiyette de ayları esas alan takvim anlayışı "allahın birer emri" olarak aynen devam etmiştir.

Sadece kutsal sayılan ay kökenli takvim anlayışı değil, sümerlerden sonra yaşayan medeniyetlerce ay tanrısına da tapılmaya devam edilmiş, ay tanrısı SİN, "Al-ilah, El-ilah" (en güçlü ilah) olarak da adlandırılmıştır. Sümer-babil'lerden kalma bir ilahide şöyle denir:

Ay Tanrısı Nanna İlahisi

Ulu efendimiz, tanrıların en yücesi,
Göklerin, yeryüzünün tek ulu kudreti.
.
.
Ey yaratıklara en yüksek yeri veren, cana can katan ana!
Ey ülkenin hayatını elinde tutan merhametli, duygulu baba!
Ey ta uzaklardaki gökler ve denizler gibi heybet ilham eden
ulu efendimiz tanrımız!
.
.
Ey toprağı yaratan, tapınaklar kurup onlara adlar takan!
Ey hakanları seçip atayan, uzak günlerin alınyazısını yazan!
Ey bilinmez düşüncelerini hiçbir tanrının açıklayamadığı
yüce hakan!
.
.
Ey dizleri bükülmeyen, kardeş tanrılara yollar açan!
Ey göklerin tabanından tavanına yükselerek,
cennet kapılarını açıp bütün insanları aydınlığa kavuşturan!
Ey herkese varlık veren, yaşayan yaratıkların
hepsini gören, hepsini düşünen baba!
.
.
Ey yerle göğün kaderini çizen, buyruğunu kimsenin
değiştiremeyeceği ulu efendimiz!
.
.
Kim yücedir göklerde? Sen, yalnız sen!
Kim uludur dünyada? Sen, yalnız sen!
.
.
Kahraman Şamaş yakarıyor sana: Huzur bahşet, efendimiz!
yer gök tanrıları sesleniyor sana: Huzur bahşet, efendimiz!"

Gerçekten de çok güzel bir ilahi; tek kudret sahibi, kaderi çizen, herşeyi gören düşünen hiç de yabancı olmadığımız bir tanrı anlayışından bahsetmekte.

Şimdi de hakkında bunlar söylenen bu Ay Tanrısı Sin'nin sayfanın başındaki mührüne bir bakalım. Bu mühür size biryerden tanıdık geliyor mu?

En eski putperestler zamanında dahi Ayı simgeleyen bir sembolün, yani "hilalin islamın sembolü olmasına allah neden izin vermiştir?

Ayrıca kuranın kalbi olarak bilinen fakat ne anlama geldiği bilinemeyen surenin adı neden "Ya-SİN" olmuştur?

Geçmişte aynı topraklarda putperestlerce inanılan ve "Ay"la birlikte anılıp tapılan böylesi bir tanrı varken, Kuran ayetleri, ibadetleri ve sembolleri neden tüm bu şekil ve söylemlerin dışında kalmayı becerememiştir?